Tavuk yetiştiriciliği, doğru bakım ve beslenme uygulamaları ile kuluçkadan itibaren sağlıklı ve verimli tavuklar elde etmeye odaklanır. Her yaş aşamasında tavukların farklı ihtiyaçları vardır ve bu ihtiyaçların karşılanması tavukların sağlıklı büyümesi ve yüksek verimlilik sağlaması açısından kritiktir. İşte civcivden yetişkin tavuğa kadar olan aşamalar ve her döneme özel beslenme stratejileri:
1. Civciv Dönemi (0-6 Hafta)
Civcivler, yumurtadan çıktıkları andan itibaren dikkatli bakım ve özen gerektirir. İlk 6 hafta, tavukların hayatta kalmaları ve güçlü bir bağışıklık sistemi geliştirmeleri için en kritik dönemdir.
Beslenme:
- Başlangıç Yemi: Civcivler için protein oranı yüksek (genellikle %20-24 protein) özel başlangıç yemi kullanılır. Bu yem, civcivlerin kas ve kemik gelişimini destekler.
- Vitamin ve Mineral Desteği: Özellikle A, D, E vitaminleri ve kalsiyum, fosfor gibi mineraller civcivlerin sağlıklı büyümesi için gereklidir. Suya katılan vitamin ve mineral takviyeleri de bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olur.
- Su Tüketimi: Temiz ve sürekli taze su sağlanmalıdır. İlk günlerde civcivlere şekerli su verilmesi de yaygındır, bu onların enerji seviyesini artırır.
Diğer Bakım İhtiyaçları:
- Sıcaklık Kontrolü: Civcivler, vücut sıcaklıklarını kontrol edemedikleri için uygun bir ısı kaynağına ihtiyaç duyarlar. İlk hafta sıcaklık 32-35°C arasında olmalı, sonrasında her hafta 2-3°C düşürülerek civcivler ortama alıştırılmalıdır.
- Aydınlatma: İlk hafta 24 saat sürekli aydınlatma sağlanmalı, sonrasında civcivlerin gün ışığı döngüsüne alışması için ışık süresi kademeli olarak azaltılmalıdır.
2. Piliç Dönemi (6-16 Hafta)
Bu dönem, civcivlerin tüylenmeye başladığı ve hızla büyüdüğü aşamadır. Piliçler, bu dönemde kas yapısını geliştirdikleri için iyi bir beslenme ve geniş hareket alanına ihtiyaç duyarlar.
Beslenme:
- Büyüme Yemi: Piliçler için protein oranı %16-18 arasında olan büyüme yemleri kullanılır. Bu yem, tüylenme ve kas gelişimi için gerekli besin maddelerini sağlar.
- Enerji Desteği: Bu aşamada tavukların enerji ihtiyacı artar, bu nedenle yemlerin enerji içeriği zenginleştirilmiş olmalıdır.
- Mineral ve Vitamin Takviyeleri: Kalsiyum, fosfor ve D vitamini gibi mineraller, kemik gelişimini desteklemek için gereklidir.
Diğer Bakım İhtiyaçları:
- Serbest Dolaşım: Piliçler, serbest dolaşıma alıştırılmalıdır. Bu, onların kas gelişimini destekler ve doğayla daha fazla temas kurmalarını sağlar.
- Hijyen ve Sağlık: Aşı programlarına devam edilmeli ve dış parazitlere karşı düzenli kontroller yapılmalıdır.
3. Yarka Dönemi (16-20 Hafta)
Yarka dönemi, tavukların artık yumurtlama olgunluğuna yaklaştıkları dönemdir. Bu aşamada beslenme, yumurta verimini artırmak için düzenlenir.
Beslenme:
- Yarka Yemi: Yarka yemleri, protein oranı %15-17 arasında olan, kalsiyum ve fosfor içeriği yüksek yemlerdir. Bu yem, tavukların yumurtlama kapasitesini geliştirmeye yardımcı olur.
- Kalsiyum Takviyesi: Kalsiyum, sağlam yumurta kabuklarının oluşması için kritik öneme sahiptir. Yarkalara bu dönemde ekstra kalsiyum (kalsiyum karbonat ya da istiridye kabuğu gibi) verilebilir.
- Işıklandırma ve Yumurtlama Teşviki: Yarkalar, yumurtlama döngüsüne adapte olabilmeleri için günde yaklaşık 14-16 saat ışık almalıdır. Bu, yumurtlama sürecini hızlandırır.
Diğer Bakım İhtiyaçları:
- Yumurtlama Yeri Hazırlığı: Yarkaların yumurtlayacakları yerler önceden hazırlanmalı ve onları bu yerlere yönlendirmek için yuva düzenlemeleri yapılmalıdır.
4. Tavuk Dönemi (20 Hafta ve Üzeri)
Tavuk dönemi, yarkaların ilk yumurtalarını verdikleri andan itibaren başlar ve bu dönem tavukların yumurtlama kapasitesine odaklanılan süreçtir. Sağlıklı tavuklar, düzenli yumurtlama kapasitesine ulaşır ve bu dönemde iyi beslenmeleri verimi doğrudan etkiler.
Beslenme:
- Yumurta Yemi: Yetişkin tavuklar için kullanılan yem, %15-17 protein içermelidir. Ayrıca, kalsiyum oranı yüksek olmalıdır. Kalsiyum, hem yumurta kabuğu sağlamlığı hem de tavukların genel sağlığı için kritiktir.
- Ekstra Kalsiyum ve Mineraller: Yem dışında tavuklara istiridye kabuğu veya kireç taşı gibi ek kalsiyum kaynakları sağlanabilir. Bu, yumurta kabuğunun kalitesini artırır.
- Su Tüketimi: Tavuklar için sürekli temiz su sağlanmalı ve su tüketimi teşvik edilmelidir. Yetersiz su, yumurta verimini ciddi şekilde etkileyebilir.
Diğer Bakım İhtiyaçları:
- Dış Parazit ve Hastalık Kontrolü: Yetişkin tavukların dış parazitler ve hastalıklara karşı düzenli kontrol edilmeleri, yumurta verimliliğini sürdürebilmek için önemlidir.
- Yumurtlama Düzeni: Tavukların yumurtlayacakları alanların temiz ve düzenli olması sağlanmalı, yumurta toplama düzenli yapılmalıdır.
Sonuç
Civciv döneminden yetişkin tavuk olana kadar geçen süreçte, her aşama için özel bakım ve beslenme stratejileri uygulanmalıdır. Civcivler doğru sıcaklık ve beslenme ile büyütülmeli, piliçler kas ve tüy gelişimi için desteklenmeli, yarkalar yumurtlama dönemine hazırlanmalı ve yetişkin tavuklar verimli bir şekilde yumurta üretmeleri için kalsiyum ve protein açısından zengin diyetlerle beslenmelidir. Bu aşamalara dikkat ederek, sağlıklı ve verimli tavuklar yetiştirebilirsiniz.